ELŻBIETA CHEREZIŃSKA ODRODZONE KRÓLESTWO ( TOM V )

 Jak  i w poprzednich tomach dzieje się bardzo dużo. Jan Luksemburski najeżdża na Kraków, ale to nieudany najazd.i tylko udaje mu się zawładnąć w następnym najeździe część księstw śląskich..                  Tymczasem na Wawelu tragedia - umiera otruta córka Łokietka, a  młodziutki Kazimierz leży obłożnie chory i trwa walka o jego życie - to działanie wysłanniczek Jarogniewa Wierzbki i Dziewanny. W Malborku trwa narada Luthera z Brunszwiku i jego " świętoszków ", a   Schwarzburg - doskonały dyplomata próbuje rozwikłać tajemnicę śmierci swego przyjaciela Kuna i śmierci swego brata. Gdzieś w  ostępach puszczy pracują leśne kuźnie kując broń, a nad brzegiem jezior wydobywa się rudę żeleza wszystko dla uzbrojenia tych którzy więcej zapłacą.  Łokietek znowu walczy - to mała wojna z Krzyżakami, a Jan Luksemburski wspólnie z Krzyżakami zwołuje krucjatę przeciw Żmudzinom i Litwinom -  zakończoną niepowodzeniem.. Na dworze Rekissy i wśród dworzan wędrującego po Europie Jana L. przemieszcza sie tajemnicza jej opiekunka  Hunka albo też w zależności od sytuacji Hugo - znakomity  luminatorem ksiażek. Po wylewie Henryk z Lipy jest pielegnowany przez Rekissę i żadni medycy ani uzdrowiciele nie dają szansy na jego powrót do zdrowia.   Na Wawelu Jemioła zaczyna walkę o uzdrowienie Kazimierz i po dugim czasie ją wygrywa . Jan Luksemburki chce zdobyć Poznań i dać go Rokissie, ale nagle ślepnie i odchodzi z wojskiem do Czech. Dochodzi do sojuszy Łokietka to z Węgrami to z Giedyminem i do okrutnej wojny z Krzyżakami po ich napaści,  spaleniu  i zbeszczszczeniu wielu miast, a w nich kościołów. Odwet wojsk Łokietka jest niebywały, zaciekły i zwycięski - pola  Radziejowskie i pod Płowcami są świadkiuem śmierci kilkuset Krzyżaków i wzięcia do niewoli wielu ich dostojników. Sporo jest innych wątków  jak np rozwikłanie tajemnicy śmierci Przemysła, rola Zbysławy i Michała i dramatyczne wyznania dziadów " czterech wichrów" łącznie z krwawą walką w rocznicę  porwania sprzed lat. Jest śmierć Henryka z Lipy, oczywiście też małżeństwo Kazimierza z  ochszczoną córką Gedymina i przyjście na świat jego córki, a politycznie znowu rola Zakonu w podbiciu i zgarnięciu Kujaw jako odwet za niedawną kleskę na polach radziejowskich. Wielki Mistrz tymczasem przygotował makabryczny podstępny spektakl w Malborku z udziałem Roty Wolnych Prus, Jarogniewa i trzech Starców Siwobrodych wroli głównej.                                                     Koniec ostatniego tomu to odejście Władysława - zmęczony życiem,  już nie wstał z łoża i w otoczeniu wszystkich bliskich umiera. Piękny jest opis jego spotkania gdzieś w zaświatach i ciotką Kingą jej mężem, mnóstwem Piastów i ukochaną Rulką.

ELŻBIETA CHEREZIŃSKA WOJENNA KORONA ( Tom czwarty)

 Sporo jest wątków w kolejnym tomie tej wielkiej "epopeii".Najpierw wielki zimowy Turniej Rycerski organizowany przez Jana Luksemburkiego w Pradze - zakończony chaosem i pożarami. Oczywiście jest nieustająca miłość Jana z Lipy i Rekissy i marzenia Jana Luksemburskiego o pięknej Rekissie. A Władysław w wojennej koronie - wchodzi w sojusz z Gedyminem i walczy z Branderburgią mając przy boku Dawida namiestnika Grodna i jego nieustraszonych, walecznych lecz żądnych łupów Litwinów i zdobywa Miedzyrzecz. Jego wojenna korona jeszcze nie raz musi być założona na polu bitwy. Są małżeństwa koniukturalne zawierane przez rodziców nieletnich córek i synów, są zdrady i sojusze, podstępne trucia  i morderstwa , które dotykają i to w najbardziej bolesny sposób parę królewską. Pokątnie działa pełen nienawiści Półtoraoki Jarogniew doprowadzjąc do mordestwa Dawida i tragedii na Wawelu. A nłody  Kazimierz - po przez układ ojca z Gedyminem żeni się z jego córką Anną - już ochszczoą śliczną, błękitnooką złotowłosą litwinką i walczy z nieznaną chorobą, a sprowadzani najmądrzejsi medycy są bezradni. Jest wielka czysta przyjaźń arcybiskupa Janisława z nową "MATKĄ" Jemiołą i późniejsza jej rola na dworze krakowskim. przy chorym Kazimierzu.. Świetnie się spisuje Borutka przy królu  tak jak i Hunka - albo Hugon ( w zależności od potrzeb i okoliczności ) raz jako opiekunka czuwająca nad Rekissą a innym razem jako doskonały iluminator księgozbiorów Rekissy albo jako współtowarzysz licznych podróży po Europie Jana Luksemburskiego. Są perypetie pomiedzy wykradzioną z klasztoru ukochaaną karlica, a jej zakochonym Grungahenem Jest wielka polityka z Papieżem w roli głównej, jest także wielka polityka na krzyżackim zamku w Malborku,  no i zapędy Jana Luksemburskiego i  mobiluzacja wojsk do najazdu na Polskę i odebrania  Łokietkowi korony. Nie było by to możliwe gdyby nie ciężka choroba  i sparaliżowany na łożu Jan z Lipy - marszałek Czech.

ELŻBIETA CHEREZIŃSKA PŁOMIENNA KORONA ( TOM TRZECI )

 Najobszerniejszy z wszystkich tomów obejmuje dzieje lat  od 1291roku do 1320 roku , a jego początek to pogrom templariuszy przez Saracenów i koniec królestwa Jerozolimy i tragedia ludobójstwa i pożar w mieście AKKA. Jest nowa postać - to uratowany z pogromu tajemniczy templariusz Koendert (Kuno} i jego ciężko ranny brat Gerland oraz ich losy w naszym kraju. Oczywiście najważniejszą postacią jest  Władysław i jego rodzina , mądra i skromna Jadwiga, ich osobiste tragedie z utratą dzieci i ciągła walka z przeciwnościomi losu   -" zawsze pod wiatr ". Tymczasem na czeskim dworze Przemyślinów - nieustannie majacych ochotę na polską koronę jest znana nam REKISSA córka Przemysława - najpierw jako żona Przemyślina, później wdowa po nim, następnie także  jako wdowa po   Rudolfie Habsburgu. Piękna, silna  i mądra z niezwykłą zajadłością zwalczana przez pasierbicę Anne i jej męża Koryntczyka, a następnie przez Eliśkę żonę Jana Luksemburskiego. Wyjątkowa jest postać Jakuba Świnki - polskiego arcybiskupa , oraz jego następcy Janisława (obaj nie stronią od kontaktów z tzw. "dzikimi" czyli poganami w rozumieniu krzyżaków, a przede wszystkim z kontaktu z ich  leśną" matką " DĘBINĄ ) W tym czasie w Rzymie i Awinionie zmieniają się kolejni papieże, a nasz Jakub Świnka i Janisław walczą u nich o przychylność dla Władysława..Ciągle pojawia \się wyjątkowo wredna postać zachłannego na zaszczyty i bogactwa , nieprzejdnanego wroga Władysława - biskupa Muskata. Ciekawą postacią jest wiernyt i kochający Rekissę  Henryk Lipski, mądry, szlachetny i waleczny. Pojawia się też BORUTKA - najpierw jako sierotka znaleziona przy drodze, później już jako najwierniejszy z wiernych giermek Władysława . Jest opisana  STARA POLSKA  z Poznaniem, i tamtejsze   rody o wyjątkowych ambicjach jak np. ród Zarembów i Michał najpierw wierny druch Przemysława, później wróg swoich stryjów i jego " przemiana "w złotołuskiego smoka. Oczywiście baśniowo - fikcyjne wątki urozmaicają fabułę wszystkich kolejnych tomów i wprowadzają wyjątkowo tajemniczą treść.                                                                                                                                            Tymczsem Krzyżacy rosną w siłę, zagarniają ziemie, budują kolejne zamki, walczą, mordują, palą grody i miasta, a w tym procederze wyjątkowo wyróżnia się  " rzeźnik gdański " VON PLOTZKAN "        Są opisane losy Mathyldy i Waldemara i ich śmierć taka jak i ich dotyczczasowe niegodne życie,         Jest sporo w każdym z tomów opisów życia w klasztorze Klarysek i wyjątkowe postaci kobiet przebywających w nich - najczęściej z własnej woli.

Na zakończenie tego tomu jest opis gdy po znojach walk i trudach życia, Łokietek zostaje ukoronowany na króla Polski - przy biciu dzwonów i radości zgromadzonych tłumów.

ELŻBIETA CHEREZIŃSKA " NIEWIDZIALNA KORONA " TOM ii ( ROK 1296 do 1306)

Akcja tego tomu z początku  toczy się wokół królewskiego rodu  PRZEMYŚLINÓW, a następnie w Poznaniu, Gnieżnie, na Węgrzech, w  Rzymie, Rusi Halickiej i w Branderburgii. Po śmierci króla Przemysława II prowadzone jest  trudne śledztwo i przygotowywanie zwłok do pogrzebu i już zaczynają się skomplikowane zabiegi wokół pustego tronu po królu .Vacław II  Przemyślida król Czech dąży do objęcia tronu  gdy po śmierci żony zawiera małżeństwo z córką Przemyslawa - RIKISSĄ i to mu się udaje..A Ród Zarembów ? to pełen buty i ambicji, dążycy w tym czasie w imię " Świętej Pamięci" do objęcia najwyższych stanowisk w Starszej Polsce, Po śmierci Vacława II apetyt na polski tron ma dla odmiany nawet Wielki komtur powołując się na babkę z rodu PIASTÓW. Tymczasem - Władysław - książe kujawski - wyklęty przez bislupa Zarembę, banita,  tuła sie poza krajem, ukrywa, zawiera przyjaźnie, szuka sprzymierzeńców i jak zwyklę znajduje ich wśród Węgrów., a w 1300 roku udaje się na wielkie uroczystości do Rzymu. Papież Bonifacy VIII udziela mu dyspensy, błogosławi i widzi w nim przyszłego króla tak jak i jednooki strażnik ubogiego kościółka Św, Szczepana. Tymczasem  tzw. cisi  albo też sekretni wykonują swoje " misje " często usuwając niewygodnych dostojników, pomagają zawierać koniukturalne małżeństwas  - oczywiście za wysokie opłaty.. Trwa przkustwo, wybuchają wojny, potyczki zbrojne i zabory kolejnych niast i wsi, a po lasach krażą " dzicy  " i odziane w zielone suknie tajemnicze wysłanniczki  DOMETER. Gdy ginie najmłodzszy król Czech - wraca Władysław, już inny, odmieniony, rozważny, roztropny i zdobywajac KRAKÓW jako Książe MAŁEJ POLSKI. Nad tymi wydarzeniami czuwa jak zwykle JAKUB ŚWINKA - arcybiskup.    Są też przedziwne  niewytłumaczlne pełne grozy zjawiska, baśniowe i legendarne, są klęski pożarów, śmierci od piorunów. Nie ma świętości nawet wśród duchownuch na czela z biskupem Muskatem, a na dworze czeskim to  aż roi się od nałożnic i dzieci nieślubnych. Jak na tym tle wydaje się piękna postać RIKISSY, wietność Michała Zaremby, oddanie Rekissie Jana z Lipy i  Kaliny, a JADWIGA  -Jadwisia jak ją Władyslaw pieszczotliwie  nazywał  - to wierna i mądra żona Władysława czekająca z dziećmi na jego powrót,  ukrywająca się z dziećmi dotąd na wsi jako chłopka. Jadwiga wierzyła, ze wróci i zwycięży w walca o  MAŁĄ POLSKĘ .i wróził i zwyciężył.

ELŻBIETA CHEREZIŃSKA " KORONA ŚNIEGU I KRWI "

Maj 1253 r.  - luty 1296  r. to okres tylko 43 lat w którym przebiega akcja tej powieści, wyjątkowo obszernej, wielowątkowej i ciekawej. To czas bezkrólewia w naszym kraju, czas  bez arcybiskupa i czas podziału dzielnicowego. Opisane  miasta  Gniezno, Poznań, Kraków Wrocław, Gdańsk i panujący  w nich udzielni  często skonfliktowani książęta, a także dziesiątki mniejszych miejscowo w których ktoś rządzi, ktoś spiskuje, ktoś ma wybujałe ambicje tak pozytywne jak i negatywne,  chore pełne pychy, chęci władzy czy też zemsty. Czytelnik obserwuje cały poczet postaci historycznych osadzonych często w fabule typowej dla powieści, ale z wątkami prawdziwych wydarzeń. Jest małżeństwo księcia w Krakowie z węgierską Kingą, a na ich dworze wychowanek Władysław zwany złośliwie karłem . Na dworze w Poznaniu Przemysł II - ksiaże  Wielkopolski,  otoczony swoimi czterema  rycerzami, młody, waleczny, porywczy, ale madry, którego stryj widzi w przyszłości na tronie piastowskim. Jest też Henryk  we Wrocławiu książe Śląski - kochający rozkosze życia, przepych i władzę. Nie sposób scharakteryzować i opisać wszystkich, ale turnieje rycerskie,  krwawe najazdy i zabór ościennych ziem, a także opilstwo na biesiadach, korzystanie z pięknych kobiet tak dworek jak i piękności z "Zielonej Groty" prowadzonej przez wdowę Ludwinę, to codzienność na książęcych dworach. Jeszcze do tego usługi tzw. cichych, skrytobójstwo, więzienie w lochach i ciągłe knowania tak dworu w Czechach jak i Branderburczyków  (z piękną bez skrupułów dążącą do wytyczonego celu Mathildą). Nie sposób pominąć także ambitnych, bogatych, mieszkających w obwarowanych zamkach i wieżach  ród Zarembów, kultywujących pamięć swych przodkówi  i dążących do władzy. Na tym tle wyjątkowo wyróżnia się postać jakże skromnego, pobożnego, wykształconego i mądrego Jakuba Świnki i jego rola w dążeniu do odrodzenia państwa Piastów i połączenia Starszej Polski, Małej Polski, Mazowsza i Śląska i Gdaśka w jedno państwo.

Jest w tym tomie sporo o wielkiej prawdziwej miłości Przemysła II -tak do pierwszej młodziutkiej, delikatnej Lukardis - księżniczki meklemburskiej jak i do drugiej żony -Rikissy - królewny szwedzkiej.

Ciekawe są wątki o tzw.Starej Krwi  - czyli o czasach pogańskich i  kultywowaniu niektórych zwyczajów trochę baśniowych w ostępach dzikich puszcz.

Wielki szacunek dla autorki, że tak skrupulatnie zbierała wszystkie wątki historii naszej ojczyzny i dała nam chociaż sfobularyzowaną, ale jakże ciekawą opowieść o dawnyc czasach. Tak jak mnie polecono tę niezwykłą historię sprzed prawie 800 lat -ja także polecam wszystkim te opasłe tomy Dopiero przeczytałam pierwszy tom, a przede mną jeszcze cztery. Będę je czytała powoli, z przerwami na przemyślenia.

KATARZYNA KUBISIOWSKA " K O R A " " SIĘ ŻYJE "

 KORA -  to była kobieta wyjątkowa, inna, odważna, po trudnym dzieciństwie, kipiąca energią, zmysłowa, tkliwa - ale też kapryśna, nietolerancyjna, wymagająca od siebie i innych profersjonalności tak w życiu jak i na scenie. Do tego wspaniala wokalistka, pisząca doskonałe teksty do swoich utworów, malasrka, kochająca książki, zwierzęta , kwiaty, drzewa i całą wokół  przyrodę. Nie sposób opisać tę biografię bez emocji i myśli kłębiących się po jej przeczytaniu.. Dlatego też przytoczę wypowiedzi osób  znających  Korę :   ... Nie ma jednej KORY.  Każdy z jej bliskich , przyjaciół, znajomych, kto kiedykolwiek z nią się zetknął mówi o innej osobie .....Kobieta żywioł - ikona. Sprawcza , waleczna bezkompromisowa/. Brała z życia, co chciała - pożerała słabych mężczyzn, podziwiała mocne kobiety. Na strachu i samotności zbudowała niewiarygodną siłę...   SIę ŻYJE                                                                               ... SIĘ ŻYJE  to precyzyjny i konsekwentnie obiektywny portret Kory, jej rodziny i otoczenia. Autorce udało się uniknąć wszystkich pułapek, w które mogłaby wpaść biografka legendarnej wokalistki MAANAMU.   -     WOJCIECH MANN                                                                                                                                           To nie książka - to trasa koncertowa po źyciu KORY....... MANUELA GRETKOWSKA                                                                  

Przeczytałąm tę prawie 500 - stronicową biografię, ( opatrzoną zdjęciami, posłowiem autorki, z bibliografią i indeksem nazwisk )  - z dużą dawką emocji, przermyśleń i wspomnień z muzyką w tle. Na koniec przytoczę słowa KORY z 2003 roku  -  "gdybym napisała swoją prawdziwą biografię, to by wam buty spadły.  Wszystkim !         Polecam też wszystkim tę dosyć obszerną ksiażkę bo warto ją przeczytać